Çağın İlginç Hastalıklarından Birisi Dismorfofobi

Halk arasında ayna hastalığı olarak da bilinen dismorfofobi bir çok insanın hayatını kötü etkilemekte ve sosyal ilişkilerine büyük ölçüde zarar vermektedir. Dismorfofobi yani beden dismorfik bozukluğu dünya çapında sayısız insanda görülen ve günümüzde sosyal medyanın da etkisi ile artış hızı artan şiddetli bir zihinsel rahatsızlıktır.Normal şartlar da görüntüsünde bir eksiklik olmayan insanların ve başka insanların da bunu onaylamasına rağmen bir türlü kendilerini normal olduklarına ikna edememe durumudur.

Öyle ki bu rahatsızlığı yaşayan insanlar çalışmayı bırakabilir, sosyalleşmeden uzaklaşabilir, fotoğraf çektirmekten korkabilir,eve ve hatta odasına kapanabilir ve her zaman insanların ona bakmasından endişe edebilir.Genelde odak noktası kafa, yüz ve saç olan bu rahatsızlıkta hasta kişi saatlerce ayna karşısında kendine bakma, saçını düzeltme,makyaj yapma, kamuflaj şapka ve sık sık kıyafet değiştirme durumu yaşar ki bu 2-6 saat ileri seviyelerde ise 3-8 saat kadar sürebilir .

Bunun yanında çoğu hasta başka insanların onun kusurlu ve eksik yönleri hakkında sürekli konuştukları ve onunla alay ettikleri algısına sahiptir bir çok yakını bunun öyle olmadığını söylesede bir türlü ikna olamazlar. Hastaların bu kaygıları genel olarak , utanç, değersiz hissetme,sevimsiz olma düşük benlik saygısı,reddedilme korkusu ve hor görülme endişesi gibi duygular ile ilişkilendirilir.

Ergenlik döneminde buna son derece dikkat edilmeli

Bununla birlikte sosyal medyanın çok fazla ünlü insan yaratması ile beğenilme, önemsenme ,kabul görme ve başarılı gözükme gibi şeyleri fazla önemseyen insanlar da bu hastalığa tutulabilir, özellikle ergenlik döneminde hayatı kusursuz gibi görünen ünlü insanlara çok fazla sevgi beslemekte bu hastalığa ilk adımı arttırabilir. Ergenlik döneminde buna son derece dikkat edilmelidir çünkü iyileşme durumunda bile hasta da kalıcı bazı takıntılar devam edebilir. Öncelikle yapılması gereken şeylerden biri hastalığa karşı bilinçli olmaktır çoğu hasta çözümü psikolojik aramak yerine saatlerce ayna karşısında kaldıktan sonra tek çözümünün estetik ameliyatı olduğuna kendisini inandırır.

Ancak beyin bir kere kendini sürekli kusurlu görme eğilimine girdiği için defalarca kez estetik bile olunsa kişi kendini iğrenç görmeye devam eder ve maalesef bazı durumlarda ileri düzeyde kişiyi intihara kadar sürükler.

Dismorfofobi hastalarının yapabileceği hareketler ve durumlar şu şekilde sıralanabilir:

• Hoşuna gitmeyen vücut bölümünü giysi, şapka, makyaj gibi maddelerle kamufle etme çabası

• Bir vücut bölümünü başkalarının görünüşüyle karşılaştırmak

• Burun, dudak gibi vücut bölümlerini ameliyat ettirme çabası

• Günün büyük kısmını aynaya bakarak geçirmek veya aynalara hiç bakamamak

• Aşırı egzersiz yapmak

• Sürekli kıyafet değiştirme ihtiyacı

• Depresyona eğilim

• Hiçbir şeyden mutlu olamama

• Günlük işlere odaklanamama

• Sosyal ilişkilerin bozulması

Peki bu hastalığın tedavisi var mıdır? Varsa nedir ve ne kadar etkilidir?

Tedavi konusunda uzman klinik psikolog Ceren Tatar’ın şu sözlerine kulak verelim;

BDB'nin tedavisinde psikoterapi birincil tedavidir. Terapi ile bu kusurlara aşırı saplantı ve bütüne değil de parçaya odaklanma ile birlikte gelen çocukluk çağı deneyimler konuşularak anlamlandırılmalı ve kişinin ego kapasitelerini sağlıklı kaynaklara aktarılmalıdır. Bu süreçte kişinin terapi ile çalışılırken aynı zaman da ev ödevleri ile kompulsif eylemleri kesilmeli, kaçınma davranışlarının üzerine gidilebilmesi adına davranışçı bir plan çizilmelidir. Bir çok BDB'li birey yaşadığı durum hayatını çok fazla etkilemeye başlayıp depresyon,sosyal içe çekilme gibi durumlarla işlevselliğini kaybetmeye başladığında geldiğinden, eğer psikoloğu değerlendirmesinde gerekli görüyorsa kombine tedavi olarak psikiyatrik ilaç tedavisi için hem terapi hem ilaç kombine devam edilerek tedavisi mümkündür. Son olarak söylemek isterim ki; bu durumu yaşayan bir çok kişi utandığından, yargılanacağını ya da dalga geçilebilme ihtimalinden çekindiğinden kendinde bu durumu fark etse dahi yardım almamaktadır. Ancak zaman içerisinde hastalığı besledikçe beden ile aşırı uğraşın süresi ve sayısı artacak ve hayatınızın başlı başına etkileyecek. Bu nedenle bir ruh sağlığı çalışanından destek almanız gerekmektedir.

Ve yine uzman doktor Hasan Turgut Önder;

Psikoterapi yaklaşımı olarak bilişsel davranışçı terapi 

Bilişsel yeniden yapılandırmada hastaların görünüşleri ile ilgili inançların düzeltilmesine odaklanılır ve bunun devamında kompulsif eylemler ve kişinin güvenlik sağlayıcı davranışlarının azaltılması hedeflenir. Özellikle alıştırma tedavisi (exposure training) ve tepki kontrolü (response prevention) benimsenen yaklaşım şeklidir. Genelde haftalık görüşmeler ile (hastalığın durumuna göre başlangıçta bu haftada 2 görüşme olarak uygulanabilir) başlanır ve 12-18 seanslık bir tedavi süresi planlanır. Ancak tedavinin 24 haftaya ulaştığı olgular da az değildir.

İlaç tedavisi 

Birinci aşamada antidepresif (Serotonin geri alım inhibitörleri) denenmelidir. Fluoxetin ve Escitalopram yanı sıra Clomipramin ile başarı tedavi sonuçları alınsa da bazı olgularda atipik antipsikotik ilaçlar (aripiprazol, risperidon, ketiyapin, olanzapin, ziprasidon vb) ve bazı yoğun kaygı ve intihar riski olan hastalarda kaygı giderici ilaçlar (anksiyolitikler) kullanılabilimektedir.

Unutulmaması gereken durum ağır vakalarda ilaç tedavisi ve psikoterapinin beraber uygulanmasının, bu tedavi yöntemlerinin birisinin tek başına uygulanmasına göre çok daha üstün olduğu görüşünün tüm dünyada yaygın olmasıdır.

Her ne kadar günümüzde güzellik ve kusursuz olma çok ön planda tutulan bir şey olsada unutulmamalıdır ki hiç kimse kusursuz değildir ve yine hiç kimse insanların nefret edeceği kadar kusurlu değildir. Sağlıklı günler dilekleri ile...

Bu Gönderiler İlginizi Çekebilir!

Antidepresan Nasıl Mutlu Eder ?

Son yıllarda kullanımı hızla artan antidepresan haplarının çalışma prensibini hiç merak ettiniz mi ? Anksiyete,depresyon ve çeşitli psikiyatrik hastalıkların tedavisi için kullanılan antidepresan, ülkemizde özellikle pandeminin ...

Hayvan Deneylerini Engellemek İçin Kozmetik Alışverişinde Neye Dikkat Etmeliyiz ?

Sosyal medyada ve youtube'da son günlerde en çok paylaşılan video SaveRalph oldu. SaveRalph kozmetik, temizlik, kimya, ilaç gibi sektörlerde yapılan hayvan deneylerine dikkat çekmeyi amaçladı. Peki bir ürün alırken bunun laboratuvar hayv...